Tổng quan về bệnh trĩ
Bệnh trĩ là tình trạng các tĩnh mạch ở vùng hậu môn – trực tràng bị giãn phồng, gây sưng, viêm, thậm chí xuất huyết. Đây là một bệnh lý phổ biến, thường gặp ở người lớn tuổi, những người có thói quen ngồi lâu hoặc đứng nhiều, mang vác nặng, táo bón lâu ngày hoặc phụ nữ mang thai.
Bệnh trĩ được chia làm hai loại chính:
- Trĩ nội: Tĩnh mạch trĩ nằm bên trong hậu môn, không thể nhìn thấy từ bên ngoài. Trĩ nội thường ít đau nhưng có thể gây xuất huyết khi đi đại tiện.
- Trĩ ngoại: Tĩnh mạch trĩ nằm dưới da ở xung quanh hậu môn, có thể nhìn thấy hoặc cảm nhận khi chạm vào. Trĩ ngoại thường gây đau và khó chịu nhiều hơn so với trĩ nội.
Những nhân chính gây ra bệnh trĩ bao gồm:
- Táo bón kéo dài hoặc tiêu chảy mạn tính
- Thói quen ăn uống thiếu chất xơ
- Ít vận động, ngồi hoặc đứng lâu
- Tăng áp lực trong ổ bụng, thường xảy ra ở phụ nữ mang thai hoặc người béo phì
- Thói quen rặn khi đại tiện
Triệu chứng của bệnh trĩ bao gồm:
- Chảy máu khi đi đại tiện
- Đau rát vùng hậu môn
- Ngứa, sưng hoặc cảm giác có vật lạ ở hậu môn
- Xuất hiện búi trĩ ở ngoài hậu môn (đối với trĩ ngoại hoặc trĩ nội đã sa ra ngoài)
Một trường hợp bệnh trĩ. Nguồn: Internet
Phương pháp điều trị bệnh trĩ
Điều trị bệnh trĩ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Bệnh trĩ có thể điều trị bằng nhiều cách, từ thay đổi lối sống, sử dụng thuốc, đến các biện pháp can thiệp phẫu thuật.
1. Điều trị nội khoa
Với các trường hợp nhẹ, thay đổi lối sống và chế độ ăn uống có thể giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa tái phát. Các biện pháp bao gồm:
- Tăng cường chất xơ trong khẩu phần ăn: Ăn nhiều rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt để giúp tăng nhu động ruột, giảm táo bón.
- Uống nhiều nước: Uống đủ nước mỗi ngày giúp làm mềm phân và dễ đi đại tiện.
- Sử dụng thuốc bôi hoặc thuốc đặt hậu môn: Thuốc có chứa các hoạt chất giảm đau, chống viêm và làm co mạch để giảm triệu chứng của bệnh trĩ.
2. Các thủ thuật không phẫu thuật
Nếu điều trị nội khoa không hiệu quả, các phương pháp can thiệp nhẹ hơn có thể được áp dụng, bao gồm:
- Thắt búi trĩ bằng vòng cao su: Một vòng cao su được thắt quanh búi trĩ nội, ngăn máu lưu thông đến búi trĩ, khiến nó khô và rụng đi.
- Liệu pháp xơ hóa: Bác sĩ tiêm thuốc làm xơ hóa vào búi trĩ để thu nhỏ kích thước.
- Đốt bằng laser hoặc tia hồng ngoại: Sử dụng nhiệt để làm co nhỏ búi trĩ.
3. Phẫu thuật
Đối với bệnh trĩ nặng, phẫu thuật là phương pháp điều trị cuối cùng. Có nhiều loại phẫu thuật khác nhau, phổ biến nhất là:
- Phẫu thuật cắt trĩ truyền thống (Milligan-Morgan): Loại bỏ hoàn toàn búi trĩ.
- Phẫu thuật Longo: Kéo búi trĩ trở lại vào bên trong hậu môn và cắt bỏ một phần mô hậu môn.
- Phương pháp PPH (Stapled hemorrhoidopexy): Sử dụng máy khâu để kéo búi trĩ lên và giảm lưu lượng máu đến khu vực này.
Chăm sóc sau phẫu thuật
Chăm sóc sau phẫu thuật trĩ rất quan trọng để giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và tránh tái phát. Một số biện pháp chăm sóc sau mổ trĩ bao gồm:
1. Chế độ ăn uống
Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần ăn chế độ giàu chất xơ và uống nhiều nước để duy trì nhu động ruột bình thường và tránh táo bón.Tránh các thực phẩm gây kích ứng hoặc khó tiêu như đồ cay, nóng, chất béo và các chất kích thích (rượu, cà phê).
2. Vệ sinh và chăm sóc vết thương
Sau mỗi lần đại tiện, bệnh nhân cần vệ sinh hậu môn sạch sẽ bằng nước ấm hoặc dung dịch sát khuẩn nhẹ. Tránh dùng giấy vệ sinh khô vì có thể gây đau và tổn thương vết mổ.Ngâm hậu môn trong nước ấm khoảng 15 phút mỗi ngày giúp giảm sưng, đau và tăng cường lưu thông máu tại khu vực phẫu thuật.
3. Sử dụng thuốc theo chỉ định
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau, chống viêm hoặc thuốc làm mềm phân để giúp bệnh nhân giảm bớt khó chịu và thúc đẩy quá trình hồi phục. Sử dụng thuốc kháng sinh theo chỉ dẫn để phòng ngừa nhiễm trùng.
4. Vận động nhẹ nhàng
Sau phẫu thuật, bệnh nhân nên tránh ngồi hoặc đứng quá lâu. Thay vào đó, họ nên vận động nhẹ nhàng như đi bộ để kích thích nhu động ruột.Tránh các hoạt động nặng nhọc, nâng vác đồ vật trong ít nhất 4-6 tuần để tránh tăng áp lực lên vùng hậu môn.
Kết luận
Bệnh trĩ là một tình trạng phổ biến nhưng có thể được kiểm soát và điều trị hiệu quả. Các biện pháp điều trị từ thay đổi lối sống đến phẫu thuật đều có tác dụng tốt khi được thực hiện đúng cách. Sau phẫu thuật, chăm sóc vết thương và điều chỉnh thói quen sinh hoạt đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa tái phát. Việc tuân thủ đúng theo hướng dẫn của bác sĩ cũng như chú ý đến sức khỏe bản thân sẽ giúp quá trình hồi phục nhanh chóng và hiệu quả.
Nguồn tham khảo:
Mayo Clinic. Hemorrhoids: Symptoms and causes.
Mayo ClinicWebMD. Hemorrhoid Surgery Recovery. WebMD
